Στο Φράγμα η διάχυτη ατμόσφαιρα του «κάτι-δεν-πάει-καλά» λειτουργεί αποτελεσματικά, έστω και αν δεν υπάρχουν κάποια εμφανή στοιχεία αγωνίας. Ωστόσο η γραφή είναι πλέον παλιομοδίτικη και κουραστική, υπονομεύοντας την απόλαυση της ανάγνωσης· το βιβλίο είναι του 1960, αν και με τη γλώσσα που έχει θα μπορούσε να είναι και παλιότερο. Νομίζω ότι η έστω και ήπια καθαρεύουσα στην οποία ήταν εκτεθειμένοι όλοι τότε στην καθημερινότητά τους (γλώσσα του δημόσιου τομέα, νόμοι, εκπαίδευση, ΜΜΕ), τούς διαμόρφωνε ένα πλαίσιο από το οποίο δεν μπορούσαν να ξεφύγουν. Για αυτό και η δημοτική πάλευε να σχηματίσει λέξεις και αντλούσε από τη λαϊκή γλώσσα για να γίνει μια γλώσσα από τους πολλούς, για τους πολλούς. Σήμερα δεν το έχουμε αυτό ανάγκη, γιατί μεταπολιτευτικά κάναμε μεγάλη γλωσσική πρόοδο σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. Όχι πάντα προς το καλύτερο, βέβαια.

Δεν μπορώ να πω, όμως, ότι κατάλαβα ποιο είναι το νόημα της αλληγορίας του βιβλίου. Υποθέτω ότι κάτι έχει να κάνει με τη μετεμφυλιακή συμπίεση της Αριστεράς στο περιθώριο πίσω από νόμους και καταστολή πάσης φύσεως (αυτό είναι το φράγμα;) και το πώς όλο αυτό κάποτε θα ξεσπάσει και θα τους παρασύρει όλους. Ή μήπως είναι ένα σχόλιο για την τεχνoλογία που θα ξεφύγει από τα χέρια του ανθρώπου ή την φύση που θα εκδικηθεί γιατί νομίσαμε ότι τη δαμάσαμε; Κάτι άλλο;