Η ανάγνωση του φύλλου είναι μια μάλλον μεικτή εμπειρία: έντυπο μόλις 32 σελίδων, αλλά γεμάτο καλό κείμενο· σαφώς διατυπωμένη πολιτική θέση, αν και όχι του γούστου όλων· παντελής απουσία διαφημίσεων πλην μίας σελίδας προκηρύξεων φορέων, που ευφραίνει τον αναγνώστη, αλλά τον προδιαθέτει άσχημα για την βιωσιμότητα του φύλλου (εξάλλου τα ΜΜΕ του ΣΥΡΙΖΑ δεν περνούσαν τότε τις καλύτερες ώρες τους, αλλά και τώρα τελευταία επίσης δεν είναι και πολύ καλά).

Η γενική εικόνα είναι μιας έντιμης προσπάθειας που, έστω και ισχνή σε αριθμό σελίδων, μπορεί να δώσει τροφή για προβληματισμό στον αναγνώστη όχι μόνο του ευρύτερου χώρου της Αριστεράς αλλά και γενικά κάθε ανοιχτόμυαλου αναγνώστη.

Από την άλλη, η εφημερίδα δεν ξεφεύγει από κλισέ κακής δημοσιογραφίας των τελευταίων ετών και ειδικά της εποχής της κρίσης: πολλά λόγια πολιτικών που ελάχιστα -αν όχι και καθόλου- διαφωτίζουν για όσα λέει το άρθρο. Το ρεπορτάζ, για παράδειγμα, για τη δράση των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ στη Λέσβο (λίγο μετά τα γεγονότα στον Έβρο και πριν τα λοκντάουν) καλύπτεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από δηλώσεις. Δελτία Τύπου καλύπτουν πρακτικά όλη τη σελίδα 22 και την 32· στην 28 διαβάζουμε ένα δημοσιογραφοποιημενο δελτίο Τύπου για μια παράσταση που καταφέρνει να μην αναφέρει τους ηθοποιούς(!) και αλλού ένα ειδησεογραφοποιημένο δελτίο Τύπου με δηλώσεις της Έφης Αχτσιόγλου.

Τα σχόλια στα ρεπορτάζ δεν λείπουν και κατευθύνονται φυσικά κατά του κόμματος και της κυβέρνησης της ΝΔ: όπως στο άρθρο για τα ξερονήσια διαβάζουμε για τον «κυνικό τρόπο» του Μάκη Βορίδη. Βλέπουμε και πώς η εφημερίδα χειρίζεται τις πηγές από το δικό της πολιτικό περιβάλλον: στο κομμάτι με τις δηλώσεις του Νίκου Παππά, δεν νομίζω ότι φαίνεται να έχει αξιοποιηθεί σαν πηγή πληροφοριών, μάλλον για λόγους δεοντολογίας και δεν θα τους αδικούσα για αυτό. Είναι, θα έλεγα, ένα είδος διπλής καταναγκαστικής δεοντολογίας: χτυπάμε σκληρά τον αντίπαλο, αλλά τηρούμε αποστάσεις από τον φίλο.

Μου φαίνεται ότι περισσεύει το τμήμα με τα παραπολιτικά (δύο στις 32 σελίδες!), μια κακή συνήθεια του ελληνικού Τύπου που καταφέρνει να αναμειγνύει αμφίβολης πολιτικής αξίας (ή/και αξιοπιστίας ή/και εγκυρότητας ή/και αλήθειας) πληροφορίες για την πολιτική και τους πολιτικούς, κακό χιούμορ και έναν δίαυλο διευκολύνσεων. Η προσεκτική ανάγνωση αυτών των στηλών δείχνει περισσότερο υπόγειες διαδρομές ρουσφετιών ή/και ανώδυνο, αλλά κακό, χιούμορ παρά αποκαλύπτει κάτι για την πολιτική μας σκηνή· γιατί να τα βλέπουμε αυτά και στην Αυγή που θέλει να κομίσει ένα άλλο ήθος στον Τύπο και με το ιστορικό της βάρος;

Απαντώντας μόνος στο τελευταίο ερώτημα, θα έλεγα ότι αυτό που συμβαίνει με τα στρατευμένα φύλλα είναι ότι υιοθετούν με ζέση για τον εαυτό τους τον ρόλο του κομματικού φιλοσόφου και εξομολόγου, που περνά ή απορρίπτει μια συγκεκριμένη γραμμή, η οποία απευθύνεται στο εσωτερικό πολιτικό ακροατήριο. Αυτή την αίσθηση μου δίνε, για παράδειγμα, η επιφυλλίδα του Αριστείδη Μπαλτά που μόλις στις τελευταίες παραγράφους της αυτοαποκαλύπτεται ως συμβολή στον προσυνεδριακό διάλογο. Κρατώ όμως την ωραία εικόνα του επισκευαζόμενου εν πλω πλοίου· πόσο γόνιμη είναι διαχρονικά η παρομοίωση του πλοίου στην πολιτική ίσως δεν θα το μάθουμε ποτέ.

Ως προς το μη πολιτικό περιεχόμενο, βρήκα τρομερά ενδιαφέρουσα την επιφυλλίδα για την ιστορία του εμβολιασμού πριν καν μπούμε στην πανδημία και την αντιεμβολιαστικίτιδα· είναι το είδος του κειμένου που γενικά λείπει και, αν και όπου υπάρχει, διαβάζεται εξαιρετικά ευχάριστα. Ενδιαφέρουσα η κρίση του Μανώλη Πατηνιώτη που αναφέρεται εμμέσως στον διάλογο στη Books’ Journal για την αμφίβολης αξίας επιστημολογική συμβολή του Προκόπη Παυλόπουλου. Αντιθέτως δεν μπορώ να πω το ίδιο για την ιστορία της Κέιτ που ήταν μια μάλλον αδιάφορη αν και όχι κακή μετάφραση. Πολύ συμβατικό ήταν όμως το άρθρο του Πάνου Σκουρολιάκου για το Θέατρο Σκιών. Στο οκτασέλιδο για τα επιστημονικά θέματα (επί συνόλου 32 σελίδων του φύλλου - μπράβο!) οι μεταφράσεις/συμπιλήματα δεν είναι κακές, και σχετικά ελεύθερες από πολιτικά υπονοούμενα. Ενσταση η πολύ μικρή γραμματοσειρά του ενθέτου, αν και προφανής λόγω του μικρού αριθμού των σελίδων.

Τέλος, μια γενικότερη σκέψη για τα στρατευμένα/κομματικά μέσα ενημέρωσης. Η έμφαση που δίνουν στο κείμενο τα βάζει απέναντι στις τάσεις των καιρών μας για (πρωτίστως ή μόνο) ιντερνετικό περιεχόμενο. Δεν είναι όμως και η απάντηση στη βαθμιαία απαξίωση του έντυπου Τύπου, γιατί δεν φαίνονται πρόθυμα ή/και ικανά να κάνουν ένα άλμα προς ένα ευρύτερου ενδιαφέροντος περιεχόμενο, πέρα από το στενά κομματικό. Αυτό και η έντονη ιδεολογικοποίησή τους τα κλείνει σε μια στενή κόγχη, στην φυσσαλίδα τους, πράγμα που εντέλει είναι, κατά μία έννοια, κρίμα.