Φαινόμενο όλο και πιο ευδιάκριτο μετά το 2020, η χρήση των μέσων ενημέρωσης και η εμπιστοσύνη σε αυτά μειώνονται διαρκώς μεταξύ των Ελλήνων. Περιέργως οι συντάκτες τους γίνονται λιγότερο ανώνυμοι και η τάση για την παρουσίαση της συντακτικής ομάδας μεγαλώνει· περίεργο αλλά ευχάριστο. Ίσως να έχει σχέση και η ένταξη των ιντερνετικών συντακτών στην ΕΣΗΕΑ (όταν ήταν πια πολύ αργά για τον κλάδο· αυτό είναι μια άλλη κουβέντα) ή η αντιγραφή καλών πλην εντελώς αυτονόητων ξένων πρακτικών.

Σχεδόν πέντε χρόνια έπειτα από τον αρχικό κατάλογο με τους ανώνυμους πληκτρολόγους των ελληνικών σάιτ, τέσσερα από τη δεύτερη επίσκεψη και τρία χρόνια από την τρίτη επίσκεψη, ας δούμε ξανά πώς έχουν τα πράγματα. Εδώ έχουμε τα πιο γνωστά ή/και δημοφιλή ελληνικά ενημερωτικά ή/και newsinfotainment σάιτ. Το Alexa δεν είναι πια σε λειτουργία, οπότε θα στραφούμε στο SimilarWeb που μου φαίνεται σχετικά επαρκές, αν και μπορεί να μην είναι εντελώς αξιόπιστο· άλλα είναι και στην ΕΝΕΔ· άλλα προέρχονται από την περιβόητη πλέον λίστα Πέτσα, όσα έλαβαν πάνω από 20.000 ευρώ και είναι ενημερωτικά, με μια κανονική ροή ειδήσεων. Φυσικά θα μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε πολλές αδιάφορες, τύπου ενημερωτικές, ιστοσελίδες ή τα περισσότερα επαρχιακά μέσα, αλλά δεν έχει και τόση σημασία. Είναι ενδημική η κατάσταση της ανωνυμίας στο ελληνικό ενημερωτικό web και εμπειρικά μιλώντας πολύ περισσότερο έντονη εκτός Αθηνών.

Με δυο λέξεις, είναι πλέον σαφώς καλύτερα τα πράγματα σε σχέση με άλλες χρονιές. Σχεδόν το ένα τρίτο από τα σάιτ απαξιούν, πάντως, να αναφέρουν τους συντάκτες, αν και αναφέρουν τους αρχισυντάκτες τους (υποπτεύομαι όχι όλους). Ακόμη και αν οι αναφορές είναι ελλιπείς, μένοντας μόνο στη διαχειριστική ομάδα και όχι το προσωπικό με τις κάπως χαλαρές σχέσεις εργασίας, είναι ευπρόσδεκτες από έναν επαγγελματικό κλάδο που θέλει καταστατικά να λειτουργεί με διαφάνεια, αλλά και να συμβιβαστεί με τις λαβυρινθώδεις διατάξεις του κράτους για την εργασία. Η αλλαγή ως ένα βαθμό φαίνεται να έχει να κάνει με ένα ευρωπαϊκό/ελληνικό κανονιστικό πλαίσιο. Σε πολλές από τις σελίδες που σήμερα έχουν μια έστω και μερική ταυτότητα (ενδεικτικά στο Newsit) υπάρχει ένα στερεότυπο κείμενο για τη «συμμόρφωση με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334» που εντάχθηκε στο ελληνικό δίκαιο με τον νόμο 5005/2002. Έτσι τουλάχιστον υπάρχουν τα ονόματα του διευθυντή, του διαχειριστή της ιστοσελίδας και του διευθυντή σύνταξης.

Μια άλλη παρατήρηση: σχεδόν όλα τα μεγάλα σάιτ εξακολουθούν τη λειτουργία τους σε σχέση με τις προηγούμενες καταγραφές, μια ανθεκτικότητα που εξηγείται εν μέρει και από φαινόμενα τύπου «λίστα Πέτσα».

Κατάλογος

Τι έχουμε λοιπόν τον Ιούνιο του 2024 (σε σχέση με τον Ιούλιο του 2020, τον Μάρτιο του 2019 και τον Σεπτέμβριο του 2018):

Χωρίς ταυτότητα: 902, alfavita.gr, ALPHA TV, Blue Sky, ERTnews, Hellas Journal, Kontra, Law and Order, Μακελειό, Pentapostagma, Provocateuer, Πρώτο Θέμα,¹ Seleo, TVXS.

Ελλιπής/Μερική ταυτότητα: Αθήνα 984, ANT1, ΑΠΕ/ΜΠΕ, Athensmagazine, Αυγή, Contra, Cretalive, diaforetiko.gr, Ελεύθερος Τύπος, epirusonline, Gazzetta, Gossip-TV, in.gr, Καθημερινή, Liberal, Libre, Μακεδονία, Mega, Νέα Κρήτη, Newsit, Newpost, Οικονομικός Ταχυδρόμος, OnAlert, Oneman, OnMed, OnSports, Pagenews, Pronews, Real, Reporter, SDNA, Sport24, Sportdog, SportFM, Star, Τα Νέα, TheFAQ, The President, The Press Project, TLife, Το Βήμα, tomanifesto.gr, Vita, Youweekly, Zappit, Zougla.

Πλήρης ταυτότητα: Αθηνόραμα, Athens Voice, Banking News, Bovary, Business Daily, Capital, CNN, Dnews, Documento, Economistas, Έθνος, Enikos, enimerotiko.gr, Euro2day, Εφημερίδα των Συντακτών, Flash, Huff Post, Iatronet, iEfimerida, iEidiseis, Insider, Lifo, Mononews, Ναυτεμπορική, Newmoney, Newpost, news.gr, News247, Newsbeast, Newsbomb, Παραπολιτικά, Popaganda, Powergame, Protagon, Reader, Σκάι, The TOC, Το 10, Voria, Ygeia Mou.

Aλλαγές

Είναι οπωσδήποτε ευχάριστο το ότι βλέπουμε όλο και περισσότερα ιντερνετικά μέσα ενημέρωσης -και σε απόλυτους αριθμούς και σε αναλογία- που συστήνουν τη συντακτική τους ομάδα στο κοινό.

Συνοπτικά όσοι έχουν και δεν έχουν ταυτότητα:

Ταυτότητα	Σεπ18	Μαρ19	Ιολ20	Ιον24
Απούσα	35	37	51	14
Ελλιπής	8	7	11	46
Πλήρης	17	22	30	40
Σύνολο	60	66	92	100

Συμπέρασμα

Επαναλαμβάνω για τρίτη φορά το ίδιο συμπέρασμα, αυτή τη φορά όμως με κάποιες αλλαγές:

Δεν χρειάζεται, φυσικά, κόπος για να γραφεί μια ταυτότητα ή ειδικός σχεδιασμός. Τα ελληνικά σάιτ μοιάζουν όμως γραμμένα από αόρατους θιάσους ή από ακαθόριστα άτομα σαν τις φωτογραφίες με τους κομάντο που έχουν αλλοιωμένο το πρόσωπο για να μην αναγνωρίζονται. Τα mainstream/πρώτης γραμμής στην πλειονότητά τους θέλουν να εγκαταλείψουν αυτή την πρακτική. Πίσω, όμως, από την απουσία ταυτότητας, πολλές φορές κρύβονται ύποπτες ή ντροπιαστικές εργασιακές σχέσεις, υπερεργασία ή/και υποστελέχωση, ψευδείς εντυπώσεις για μεγάλο προσωπικό που απλά δεν υπάρχει. Εξάλλου, τι σημασία έχει να προβάλλονται οι συντάκτες αν δεν υπάρχει πρωτότυπο περιεχόμενο;